بلاک‌چین در مدیریت دارایی: کاربردها و مزایای دیجیتالی‌سازی دارایی‌ها

بلاک‌چین در مدیریت دارایی: کاربردها و مزایای دیجیتالی‌سازی دارایی‌ها

استفاده از فناوری بلاک‌چین (Blockchain) در مدیریت دارایی در دهه اخیر شاهد رشد قابل توجهی بوده است. این فناوری به دلیل ماهیت غیرمتمرکز خود، امکاناتی نظیر امنیت بالا، شفافیت و قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) به‌صورت خودکار را فراهم می‌آورد. یکی از ویژگی‌های کلیدی بلاک‌چین، توکنیزه‌کردن دارایی‌ها (Asset Tokenization) است که به وسیله آن دارایی‌های فیزیکی به توکن‌های دیجیتال تبدیل می‌شوند و امکان مالکیت جزئی (Fractional Ownership) را برای افراد مختلف فراهم می‌آورد. این ویژگی به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد که بخش‌های کوچکی از دارایی‌ها را مالک شوند، که می‌تواند به افزایش دسترسی و تنوع سرمایه‌گذاری‌ها منجر شود.

یکی از مزایای مهم بلاک‌چین، دسترسی جهانی (Global Accessibility) است که به سرمایه‌گذاران امکان مدیریت دارایی‌ها را در مقیاس بین‌المللی می‌دهد. این ویژگی، خصوصاً در عصر دیجیتال، با فراهم‌آوردن بستری برای سرمایه‌گذاری‌های بدون مرز، نیاز به واسطه‌ها و موانع جغرافیایی را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، تنوع دارایی‌های موجود بر بستر بلاک‌چین، شامل ارزهای دیجیتال (Cryptocurrencies) و توکن‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi Tokens)، گزینه‌های سرمایه‌گذاری مختلف و جذابی را برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کند.

پذیرش ارزهای دیجیتال شناخته‌شده مانند بیت‌کوین (Bitcoin) و اتریوم (Ethereum)، به همراه ورود نهادهای مالی معتبر به این عرصه، به افزایش مشروعیت سرمایه‌گذاری‌های مبتنی بر بلاک‌چین کمک کرده است. این امر موجب تقویت اعتماد سرمایه‌گذاران و رشد بیشتر در بازارهای جهانی بلاک‌چین شده است. علاوه بر این، رشد سریع پلتفرم‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi Platforms) فرصت‌های جدیدی را در مدیریت دارایی فراهم کرده است و باعث افزایش نوآوری در این صنعت می‌شود. به طور کلی، این روند به تحقق چشم‌اندازهایی همچون بازارهای مالی بیشتر شفاف، کارآمدتر و بدون واسطه کمک می‌کند.

بلاک‌چین در مدیریت دارایی چیست؟

در سال‌های اخیر، فناوری بلاک‌چین (Blockchain) به‌دلیل گسترش چشم‌گیر کاربردهای آن در حوزه‌های مختلف، محبوبیت فراوانی پیدا کرده است. این فناوری تنها محدود به حوزه فین‌تک (Fintech) نیست؛ بلکه صنایعی مانند بهداشت و درمان، املاک و مستغلات، لجستیک زنجیره تأمین و حتی بازی‌های دیجیتال نیز از ویژگی‌های غیرمتمرکز و امن بلاک‌چین برای بهبود و بهینه‌سازی فرآیندهای خود بهره گرفته‌اند.

در حوزه مالی به‌طور خاص، بلاک‌چین برای مدیریت، رهگیری و معامله انواع دارایی‌ها به کار می‌رود. کاربرد آن فراتر از ارزهای دیجیتال است؛ این فناوری می‌تواند به‌طور مؤثر بر طیفی وسیع از دارایی‌ها از جمله اوراق بهادار توکنیزه‌شده (Tokenized Securities)، دارایی‌های واقعی مانند املاک فیزیکی و حتی سوابق پیچیده دولتی نظارت داشته باشد.

ارزش افزوده‌ای که بلاک‌چین ارائه می‌دهد، انکارناپذیر است. این فناوری با بهره‌گیری از دفترکل توزیع‌شده (Distributed Ledger Technology - DLT) درصدد است تا واسطه‌های متمرکز سنتی در ثبت اطلاعات را حذف کند. چنین تغییری می‌تواند به‌طور چشم‌گیری هزینه‌ها را کاهش داده، تأخیرهای فرآیندی را حذف کند، داده‌هایی دقیق‌تر و به‌موقع‌تر فراهم آورد و گزارش‌گیری‌ها را از نظر دقت و صحت بهبود بخشد. به همین دلیل، بلاک‌چین به‌عنوان ابزاری ارزشمند در طیف گسترده‌ای از صنایع مطرح شده است.

و واکنش بازار به فراگیر شدن بلاک‌چین چه بوده است؟
 بسیار مثبت و قوی.

بلاک‌چین در مدیریت دارایی: وضعیت بازار در سال ۲۰۲۴

پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در راهکارهای مبتنی بر بلاک‌چین پس از دستیابی به حدود ۱۹ میلیارد دلار تا پایان سال ۲۰۲۴، با روندی پایدار و افزایشی ادامه خواهد یافت. مهم‌تر از همه، بلاک‌چین به یک روند جهانی تبدیل شده است. انتظار می‌رود اندازه بازار جهانی این فناوری تا سال ۲۰۳۰ به ۱.۲ تریلیون دلار برسد که معادل نرخ رشد مرکب سالانه (CAGR) ۸۲.۸ درصدی است.

از این میزان، حدود ۱۰۳ میلیارد دلار مستقیماً به نیاز به سیستم‌های دفترکل توزیع‌شده (Distributed Ledger Systems) اختصاص دارد. به بیان دیگر، مزایای کلیدی مانند ثبت غیرقابل تغییر اطلاعات (Immutable Records)، قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) و ممیزی زنجیره تأمین (Supply Chain Audits) از ویژگی‌های ذاتی بلاک‌چین هستند که توسط هیچ فناوری دیگری قابل جایگزینی نیستند.

اندازه بازار دفترکل توزیع‌شده بر اساس مورد استفاده، به دلار آمریکا (میلیون دلار)، طبق آمار Statista

در اوایل این دهه، حدود ۶۴ درصد از کسب‌وکارها در حال بررسی امکان استفاده از دارایی‌های دیجیتال سازمانی در عملیات خود بودند. این سطح از اعتماد و تمایل نقش چشم‌گیری در رشد بازار بلاک‌چین سازمانی (Enterprise Blockchain Market) ایفا کرد، به‌طوری‌که ارزش این بازار در سال ۲۰۲۱ به ۴.۹ میلیارد دلار رسید.

پیش‌بینی‌ها برای آینده حتی چشمگیرتر هستند؛ انتظار می‌رود که تا سال ۲۰۳۰، ارزش این بازار به ۲۴۶ میلیارد دلار برسد که معادل نرخ رشد مرکب سالانه (CAGR) ۵۴.۵ درصد در بازه‌ای هشت‌ساله است.

پاسخ‌دهندگانی که دارایی‌های دیجیتال را در مدل‌های کسب‌وکار خود لحاظ کرده‌اند، طبق گزارش Deloitte (2020)

این تقاضای چشمگیر برای راهکارهای بلاک‌چین سازمانی (Enterprise Blockchain Solutions) عمدتاً ناشی از تمرکز فزاینده بر حفاظت از داده‌ها (Data Protection) است که ۵۸ درصد از سهم بازار را به خود اختصاص داده است. با دیجیتالی‌شدن روزافزون اطلاعات حساس، روش‌های سنتی محافظت از داده‌ها دیگر قادر به هم‌سطحی با قابلیت‌های فناوری‌های نوین در حوزه امنیت اطلاعات نیستند.
 کسب‌وکارهای آینده‌نگر به‌خوبی این واقعیت را درک کرده‌اند.

نحوه اجرای مدیریت دارایی مبتنی بر بلاک‌چین

فناوری‌های پیشرفته مانند بلاک‌چین با رویکردهای یکسان و کلی‌نگر همخوانی ندارند. با این حال، پیاده‌سازی مدیریت دارایی سازمانی مبتنی بر بلاک‌چین (BEAM) شامل مجموعه‌ای از مراحل کلیدی است که به‌طور مؤثر برای هر چالش در این زمینه طراحی شده‌اند. روند پیاده‌سازی BEAM معمولاً به شرح زیر است:

۱. راه‌اندازی شبکه بلاک‌چین

 در این مرحله، شرکت‌کنندگان در شبکه بلاک‌چین شامل بخش‌های داخلی سازمان، تأمین‌کنندگان، و ارائه‌دهندگان خدمات نگهداری به یک شبکه خصوصی یا مجاز (Private or Permissioned Blockchain) متصل شده و دسترسی‌های مورد نیاز به آن‌ها اعطا می‌شود.

۲. دیجیتالی‌سازی و توکنیزه‌کردن دارایی‌ها

 بلاک‌چین امکان ایجاد توکن‌های دیجیتال (Digital Tokens) را فراهم می‌آورد که نمایانگر مالکیت یا حقوق مرتبط با دارایی‌ها هستند. این فرآیند امکان مالکیت جزئی (Fractional Ownership) را فراهم کرده و موجب افزایش نقدشوندگی دارایی‌ها می‌شود.

۳. یکپارچه‌سازی با دستگاه‌های اینترنت اشیا

 با اتصال بلاک‌چین به سیستم‌های مدیریت دارایی مبتنی بر اینترنت اشیا (IoT)، امکان ردیابی و جمع‌آوری داده‌های لحظه‌ای از وضعیت دارایی‌های فیزیکی فراهم می‌شود. این داده‌ها به‌صورت ایمن به بلاک‌چین منتقل شده و اطلاعات به‌روزی از وضعیت دارایی‌ها در اختیار قرار می‌دهد.

۴. قراردادهای هوشمند

 بلاک‌چین به‌وسیله قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) امکان تعریف شرایط از پیش تعیین‌شده برای نگهداری پیشگیرانه را فراهم کرده، دستورات کاری به‌صورت خودکار صادر و پرداخت‌ها را به‌صورت شفاف و خودکار انجام می‌دهد.

۵. ایجاد و اجرای دستورهای کاری

 تیم‌های نگهداری دستورهای کاری را به‌صورت دستی یا از طریق قراردادهای هوشمند اجرا کرده و وضعیت انجام کارها در بلاک‌چین ثبت می‌شود.

۶. ردیابی غیرمتمرکز دارایی‌ها در بلاک‌چین

 بلاک‌چین امکان ثبت غیرمتمرکز و دائمی اطلاعات را برای تمامی تراکنش‌های مرتبط با دارایی از جمله فعالیت‌های نگهداری، انتقال مالکیت و تغییرات وضعیت دارایی فراهم می‌کند.

۷. تعامل‌پذیری با سیستم‌های ERP

یکپارچه‌سازی با سیستم‌های ERP برای هماهنگی بهتر بین مدیریت دارایی‌ها و سایر فرآیندهای سازمانی مانند مالی، انبار و منابع انسانی ضروری است.

۸. کیف پول‌های دیجیتال برای مالکان دارایی

 برای مالکان دارایی‌ها، کیف پول‌های دیجیتال فراهم می‌شود تا امکان مدیریت، نظارت و مشاهده اطلاعات دارایی‌ها بر بستر بلاک‌چین را داشته باشند، از جمله مشاهده تاریخچه مالکیت، وضعیت دارایی و دریافت هشدارها.

موارد کاربرد بلاک‌چین در مدیریت دارایی: مهم‌ترین کاربردهای بلاک‌چین در مدیریت دارایی

۱. امور مالی و بانکداری 

 صنعت مالی نخستین حوزه‌ای بود که بلاک‌چین را به شهرت رساند. کاربرد این فناوری در مدیریت دارایی‌های مالی به‌طور کلی می‌تواند در دو واژه خلاصه شود: اوراق بهادار توکنیزه‌شده (Tokenized Securities). بلاک‌چین این امکان را فراهم می‌آورد تا دارایی‌هایی نظیر سهام، اوراق قرضه و صندوق‌های سرمایه‌گذاری به توکن‌های دیجیتال تبدیل شوند و به‌صورت شفاف و ایمن معامله گردند.

به‌عنوان نمونه، PAXG (Paxos Gold) یک توکن دیجیتال با پشتوانه دارایی فیزیکی است که توسط اداره خدمات مالی ایالت نیویورک (NYDFS) تأیید و تنظیم‌گری شده است. این توکن از زمان عرضه اولیه در سال ۲۰۱۹ تاکنون به ارزش بازار ۳۲۷ میلیون دلار دست یافته است. PAXG به‌عنوان یک استیبل‌کوین با وثیقه (Collateralized Stablecoin)، نیازمند خرید طلای فیزیکی برای صدور توکن‌های جدید است و عرضه آن بستگی به توانایی شرکت Paxos در تأمین طلا برای پاسخ‌گویی به تقاضا دارد.

۲. بیمه 

 یکی از بزرگ‌ترین مزایای بلاک‌چین برای صنعت بیمه در قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) نهفته است؛ ابزارهایی که امکان خودکارسازی و ساده‌سازی فرآیند رسیدگی به خسارات را فراهم می‌کنند. مطالعات مشاورانی مانند Deloitte نشان می‌دهند که فناوری بلاک‌چین می‌تواند اجرای توافقات را با حداقل دخالت انسانی به پایان برساند، که این امر هم به حفاظت از سوابق سلامت بیمه‌گذاران کمک می‌کند و هم در تشخیص تقلب بیمه‌ای مؤثر است.

در نتیجه، شرکت‌های بیمه می‌توانند بلاک‌چین را در استراتژی‌های خود بگنجانند تا ضمن تقویت ارتباط با مشتریان و بیمه‌گذاران، هزینه‌ها را نیز به‌طور قابل‌توجهی کاهش دهند.

۳. املاک و مستغلات (Real Estate)

 توکنیزه‌کردن دارایی‌های ملکی (Property Tokenization) از مهم‌ترین کاربردهای بلاک‌چین در مدیریت دارایی در حوزه املاک است. این فرآیند دارایی‌های ملکی را به توکن‌های دیجیتال قابل معامله تبدیل می‌کند که امکان مالکیت جزئی، افزایش نقدشوندگی و تسهیل انتقال مالکیت را فراهم می‌سازد.

برای مثال، پلتفرم PropertyClub با بهره‌گیری از بلاک‌چین، نحوه جستجو، خرید، فروش، بازاریابی و سرمایه‌گذاری در املاک را متحول کرده است. این شرکت با استفاده از قراردادهای هوشمند، معاملات ملکی را به‌صورت دیجیتال و با استفاده از ارزهای دیجیتال یا توکن اختصاصی خود با نام PropertyClub Coin انجام می‌دهد.

۴. تولید و لجستیک زنجیره تأمین 

 بلاک‌چین زنجیره‌های تأمین را از مرحله تولید تا تحویل به‌ویژه از طریق ردیابی منبع (Provenance Tracking) بهبود می‌بخشد. این فناوری به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد که مبدأ و مسیر حرکت محصولات را در طول زنجیره تأمین شفاف‌سازی کرده و بدین ترتیب خطر کالاهای تقلبی را کاهش دهند.

به‌عنوان مثال، شرکت American Tire Distributors (ATD) از بلاک‌چین در شبکه‌ای به نام Torqata برای فراهم‌آوردن اطلاعات مشترک و قابل‌اعتماد در زنجیره تأمین لاستیک استفاده می‌کند. این شبکه به‌عنوان یک سیستم تأمین خودکار مبتنی بر داده‌های فروش عمل کرده و با استفاده از تحلیل‌های پیشرفته، زنجیره تأمینی مبتنی بر تقاضای واقعی را فراهم می‌کند که به کاهش موجودی انبار و افزایش فروش منجر می‌شود.

۵. صنعت خودرو 

 در صنعت خودرو، بلاک‌چین ابزاری مهم برای مدیریت چرخه عمر وسایل نقلیه (Vehicle Lifecycle Management) است. این کاربرد شامل ثبت سوابق نگهداری خودرو، ردیابی تاریخچه مالکیت و تراکنش‌های امن است.

شرکت ARXUM پیشرو در پیاده‌سازی بلاک‌چین در زنجیره تأمین قطعات خودرو بوده و به مشتریان این امکان را می‌دهد که هر قطعه را تا کارخانه تولیدکننده ردیابی کنند. این فناوری به تولیدکنندگان کمک می‌کند تا تولید را به‌صورت لحظه‌ای تحلیل کرده و آن را بهینه‌سازی کنند.

۶. انرژی 

 در صنعت انرژی، بلاک‌چین با ایجاد بستر معاملاتی غیرمتمرکز (Decentralized Trading) امکان معاملات مستقیم میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان انرژی را فراهم می‌آورد. این فناوری موجب کارایی بیشتر شبکه‌های انرژی می‌شود و به مدیریت بهینه انرژی کمک می‌کند.

شرکت Shell از بلاک‌چین برای ترویج سوخت‌های پایدار در حمل‌ونقل استفاده کرده و به‌طور خاص، این فناوری را برای ردیابی راهکارهای طبیعی در جذب کربن و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای به‌کار می‌برد. بلاک‌چین از صدور چندباره اعتبار کربن (Carbon Credits) جلوگیری کرده و به شفاف‌سازی بازار کربن کمک می‌کند.

۷. بهداشت و درمان 

 بلاک‌چین در حوزه بهداشت و درمان امنیت داده‌ها را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد، که برای رعایت مقرراتی مانند HIPAA و GDPR ضروری است. این فناوری امکان ذخیره‌سازی تکرارپذیر سوابق سلامت بیماران را فراهم می‌آورد و به حفظ امنیت، یکپارچگی و کنترل دسترسی به داده‌ها کمک می‌کند.

BurstIQ یک نمونه برجسته در این حوزه است که به استارتاپ‌های حوزه سلامت مبتنی بر بلاک‌چین کمک می‌کند تا داده‌های بیماران را به‌صورت ایمن و مطمئن مدیریت کنند. این فناوری همچنین امکان نگهداری، فروش، اشتراک‌گذاری و اعطای مجوز استفاده از داده‌ها را فراهم می‌آورد و کاملاً مطابق با مقررات HIPAA عمل می‌کند.

۸. آموزش 

 بلاک‌چین در حوزه آموزش به‌ویژه در تشخیص جعل مدارک مؤثر است. این فناوری امکان تأیید اعتبار مدارک تحصیلی به‌صورت ایمن و غیرقابل تغییر را فراهم می‌کند و سوابق تحصیلی را به‌گونه‌ای ذخیره می‌کند که قابل دست‌کاری نباشد.

پلتفرم Blockcerts، که به‌طور مشترک توسط آزمایشگاه رسانه‌ای MIT توسعه یافته است، گواهی‌نامه‌های مبتنی بر بلاک‌چین صادر و تأیید می‌کند تا سوابق غیرقابل تغییر مانند ریز نمرات و مدارک تحصیلی ایجاد شوند. این امکان به شرکت‌ها کمک می‌کند که به‌سادگی مدارک جعلی را شناسایی کنند.

مزایای بلاک‌چین در مدیریت دارایی

ویژگی‌های اصلی بلاک‌چین در مدیریت دارایی و کاربردهای آن در صنایع مختلف تا این مرحله مورد بررسی قرار گرفته است. در این بخش، نوبت به مقایسه این فناوری با روش‌های سنتی مدیریت دارایی می‌رسد تا برتری‌های آن مشخص شود و نشان داده شود که بلاک‌چین چگونه می‌تواند عملکرد بهتری در این زمینه ارائه دهد.

چالش‌های موجود در پیاده‌سازی بلاک‌چین در مدیریت دارایی سازمانی

با توجه به پیشرفت‌های سریع در حوزه فناوری، طبیعی است که نگرانی‌هایی درباره بلاک‌چین و قابلیت‌های آن وجود داشته باشد. برخی از این نگرانی‌ها شامل سوالاتی مانند: آیا بلاک‌چین واقعاً امن است؟ چه میزان راحتی در ادغام آن با زیرساخت‌های قدیمی وجود دارد؟ و قانون در خصوص بلاک‌چین چه مواضعی اتخاذ کرده است؟

خوشبختانه، بلاک‌چین برای بیش از یک دهه در کانون توجهات قرار داشته است که در دنیای فناوری مدت زمان قابل توجهی محسوب می‌شود. شرکت‌های توسعه‌دهنده نرم‌افزار با تجربه زمان کافی برای ارائه راه‌حل‌های تخصصی و منحصر به‌فرد برای هر چالشی که در پیاده‌سازی بلاک‌چین به‌وجود آمده، داشته‌اند.

عدم قطعیت در مقررات

یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در پیاده‌سازی بلاک‌چین، عدم قطعیت در مقررات است. بسیاری از چارچوب‌های مقرراتی برای بلاک‌چین به‌طور کلی و دارایی‌های دیجیتال به‌طور خاص در حال توسعه هستند، که منجر به عدم قطعیت قانونی در مناطقی می‌شود که این چارچوب‌ها هنوز به‌طور قانونی تصویب نشده‌اند. این وضعیت می‌تواند باعث ایجاد مشکلات برای شرکت‌ها در تضمین انطباق با مقررات مختلف در کشورهای مختلف شود، به‌ویژه اگر پلتفرم یا اپلیکیشن بلاک‌چین شرکت قصد گسترش جهانی داشته باشد.

مقیاس‌پذیری

یکی از چالش‌های بزرگ بلاک‌چین در برخی شبکه‌ها، به‌ویژه در زمانی که حجم تراکنش‌ها زیاد است، مقیاس‌پذیری است. زمان پردازش کند تراکنش‌ها و هزینه‌های بالاتر می‌تواند توانایی مقیاس‌پذیری پلتفرم‌های مدیریت دارایی مبتنی بر بلاک‌چین را محدود کند و کارایی آن‌ها را کاهش دهد.

عدم تعامل‌پذیری

 عدم وجود پروتکل‌های استاندارد شده در حال حاضر می‌تواند موانعی برای ارتباط و تعامل‌پذیری میان شبکه‌های مختلف بلاک‌چین ایجاد کند. مشکلات در انتقال دارایی‌ها و داده‌ها بین پلتفرم‌های مختلف بلاک‌چین می‌تواند کاربرد این فناوری را محدود کرده و از توانمندی‌های آن بکاهد.

ادغام با سیستم‌های قدیمی

ادغام بلاک‌چین با سیستم‌های قدیمی برای مدیریت دارایی‌های سازمانی می‌تواند فرایندی پیچیده و پرهزینه باشد. سازمان‌ها ممکن است با مشکلاتی در انتقال از مدیریت دارایی سنتی به راه‌حل‌های مبتنی بر بلاک‌چین روبه‌رو شوند، به‌ویژه اگر پیاده‌سازی بلاک‌چین به‌صورت شتابزده انجام شود.

نگرانی‌های امنیتی

اگرچه بلاک‌چین به‌طور ذاتی امن است، اما آسیب‌پذیری‌های شناخته‌شده‌ای نیز وجود دارد، به‌ویژه در قراردادهای هوشمند که ممکن است به‌طور شتابزده کدنویسی شده باشند. مانند هر نگرانی دیگری در پیاده‌سازی، تکیه بر شرکای با تجربه معمولاً بهترین راه برای محافظت از اشتباهات در پیاده‌سازی بلاک‌چین در مدیریت دارایی‌های سازمانی است.

هزینه پیاده‌سازی

پیاده‌سازی راه‌حل‌های بلاک‌چین، به‌ویژه از نظر زیرساخت و توسعه، می‌تواند هزینه‌بر باشد، به‌ویژه اگر استراتژی مناسبی وجود نداشته باشد. هزینه‌های بالای پیاده‌سازی ناشی از برنامه‌ریزی ضعیف می‌تواند سازمان‌ها، به‌ویژه سازمان‌های کوچک‌تر، را از پذیرش بلاک‌چین در مدیریت دارایی‌ها و ثروت منصرف کند.

معماری نرم‌افزاری برای مدیریت دارایی مبتنی بر بلاک‌چین

معماری بلاک‌چین به‌صورت غیرمتمرکز طراحی شده است که کنترل را در میان بسیاری از مشارکت‌کنندگان توزیع می‌کند. این ساختار غیرمتمرکز به بلاک‌چین این امکان را می‌دهد که به‌طور مؤثر و کارآمد در مدیریت دارایی دیجیتال عمل کند. در این معماری، مدیریت دارایی مبتنی بر بلاک‌چین از چندین لایه تشکیل می‌شود که به‌طور هماهنگ با یکدیگر فعالیت می‌کنند تا امنیت، شفافیت و کارایی را در فرآیندهای مختلف مدیریت دارایی فراهم آورند.

لایه کاربرد (Application Layer)
 

این لایه شامل عملکردهای کسب‌وکاری نرم‌افزار مدیریت دارایی مبتنی بر بلاک‌چین است. از جمله مهم‌ترین عملکردها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تعیین پارامترهای توکنیزه‌کردن دارایی‌ها
  
  

• پیاده‌سازی قراردادهای هوشمند برای انجام تراکنش‌ها و توافقات به‌صورت خودکار
  
  

• الگوریتم‌های ردیابی و نظارت بر دارایی‌ها در بلاک‌چین که اطلاعات مربوط به وضعیت و تاریخچه دارایی‌ها را به‌طور شفاف و امن ثبت می‌کند.
  
  

لایه ادغام بلاک‌چین (Blockchain Integration Layer)

 این لایه مسئول ارتباط با شبکه بلاک‌چین زیربنایی است و فرآیندهای مختلف مربوط به استقرار و مدیریت دارایی‌ها را تسهیل می‌کند. وظایف اصلی این لایه عبارتند از:

• یکپارچه‌سازی با شبکه بلاک‌چین انتخاب‌شده
  
  

• استقرار و اجرای قراردادهای هوشمند برای خودکارسازی فرآیندهای مختلف در سیستم
  
  

• مدیریت و استقرار دارایی‌ها بر روی بلاک‌چین، که از طریق آن فرآیندهای انتقال، نگهداری و تصدیق دارایی‌ها به‌طور مؤثر انجام می‌شود.
  
  

قراردادهای هوشمند (Smart Contracts)

 قراردادهای هوشمند الگوریتم‌هایی هستند که قوانین سیستم مدیریت دارایی را با استفاده از بلاک‌چین به‌طور خودکار اجرا و اعمال می‌کنند. این قراردادها به طور خاص برای صدور، انتقال و مالکیت دارایی‌ها، قراردادهای نگهداری خودکار و توافقات پرداخت و تسویه طراحی شده‌اند. با استفاده از این قراردادها، فرآیندهای مختلف مدیریت دارایی به‌طور خودکار انجام می‌شود و نیاز به مداخلات انسانی کاهش می‌یابد.

مدیریت هویت و دسترسی (Identity and Access Management)

 مدیریت هویت و دسترسی در سیستم‌های بلاک‌چینی به‌منظور تضمین دسترسی ایمن و کنترل‌شده به سیستم‌های مدیریت دارایی طراحی می‌شود. این سیستم‌ها شامل مکانیزم‌های احراز هویت کاربران، کنترل دسترسی مبتنی بر نقش (RBAC) و مدیریت هویت دیجیتال هستند که از طریق آن‌ها اطمینان حاصل می‌شود که تنها افراد مجاز به داده‌ها و دارایی‌های خاص دسترسی دارند.

ذخیره‌سازی داده‌ها (Data Storage)

 ذخیره‌سازی داده‌ها مسئول ذخیره‌سازی داده‌های درون زنجیره‌ای و برون زنجیره‌ای مربوط به دارایی‌ها و تراکنش‌ها است. این شامل ذخیره‌سازی درون زنجیره‌ای برای اطلاعات حیاتی دارایی‌ها و پایگاه‌های داده برون زنجیره‌ای برای ذخیره‌سازی داده‌های اضافی مانند جزئیات کاربران و فراداده دارایی‌ها است. این داده‌ها باید به‌طور ایمن ذخیره شوند تا از دست‌کاری یا تغییرات غیرمجاز جلوگیری شود.

امنیت (Security)

 امنیت در بلاک‌چین برای محافظت از یکپارچگی و محرمانگی داده‌ها ضروری است. برای این منظور، از تکنیک‌های رمزنگاری برای ایمن‌سازی تراکنش‌ها و داده‌ها استفاده می‌شود. علاوه بر این، سیستم‌های مدیریت کلید خصوصی و بازرسی‌های امنیتی منظم و نظارت به‌منظور محافظت از داده‌ها و جلوگیری از حملات سایبری طراحی می‌شوند.

یکپارچه‌سازی با سیستم‌های خارجی (Integration with External Systems)

 یکپارچه‌سازی با سیستم‌های خارجی برای تسهیل هماهنگی داده‌ها و فرآیندها در پلتفرم‌های مالی، سیستم‌های ERP و دستگاه‌های IoT ضروری است. این یکپارچه‌سازی معمولاً از طریق APIها برای اتصال به پایگاه‌های داده خارجی و میان‌افزار (Middleware) برای تبادل داده‌ها بین محیط بلاک‌چین و دیگر سیستم‌ها انجام می‌شود. این اتصال‌ها به سیستم‌های خارجی، هم‌راستایی اطلاعات و بهره‌وری در فرآیندهای مدیریتی را تضمین می‌کنند.

Powered by Froala Editor